اقتصاد گیگ چیست؟ مزایا و معایب اقتصاد گیگ
اقتصاد گیگ چیست؟
اقتصاد گیگ (Gig Economy) یک مفهومه و به اقتصاد مشارکتی اشاره داره که توی اون افراد برای ارائه خدمات و فعالیتهای مختلف از طریق پلتفرمهای آنلاین و موبایلی به صورت مستقل فعالیت میکنن.
توی این مدل اقتصادی، افراد به عنوان کارفرما و کارگر به صورت غیرمستقیم با هم در ارتباط هستن و از طریق پلتفرمهایی مثل اپلیکیشنهای تحویل غذا، خدمات خودرویی، مشاوره آنلاین و… با هم متصل میشن.
مزیت اصلی اقتصاد گیگ برای افراد اینه که اونها میتونن به عنوان کارآفرین به راحتی و در هر زمانی که تمایل دارن، فعالیت کنند و درآمد کسب کنند. این افراد معمولاً برای انجام کارها از منابع خودشون استفاده میکنن مثلا از ماشین، خانه یا زمین کشاورزی خودشون بهره میبرن.
با این حال، این مدل اقتصادی هم چالشهای خاص خودش رو داره. بعضی از این چالشها شامل عدم ثبات درآمدی، عدم دسترسی به مزایای اجتماعی و حقوق کارگران و همچنین امنیت شغلی پایین این نوع از فعالیت اقتصادی هست.
در کل، اقتصاد گیگ یه نوع جدید از فعالیت اقتصادی هست که با استفاده از فناوری و پلتفرمهای آنلاین، افراد رو به کارآفرین مستقل و ارائه دهنده خدمات متصل میکنه.
مزایای اقتصاد گیگ چیست؟
بعضی از ویژگی ها و مزایای اقتصاد گیگ (Gig Economy) رو به شرح زیر میشه بیان کرد:
- انعطافپذیری شغلی: یکی از مزایای بزرگ اقتصاد گیگ، انعطافپذیری بالای شغلیه. افراد میتونن به صورت مستقل و براساس تمایلات و زمان خودشون، فعالیت کنن. اونها میتوانند رئیس خودشون باشن و تصمیم بگیرن که کدوم پروژهها را قبول کنن و کدوم رو رد کنن. این امر برای افرادی که دنبال زمان بیشتر برای خانواده، تحصیلات یا سایر علاقههای دیگه هستند، میتونه ویژگی مثبتی باشه.
- ایجاد درآمد اضافی: اقتصاد گیگ به افراد امکان میده که درآمد اضافی کسب کنی. در واقع برای افرادی که دنبال تحقق درآمد بیشتر هستن میتونه فرصت مناسبی باشه. میتوانید مهارتها و تواناییهای خودتون رو به صورت مستقل به کار بگیرید و از اونها توی مسیر کسب درآمد بهره ببرید.
- بهرهبرداری از فناوری: پلتفرمهای اقتصاد گیگ، از فناوری استفاده میکنند و افراد را به راحتی با مشتریان متصل میکنند. این امکان را فراهم میکند که از طریق اپلیکیشنهای موبایلی و وب سایتها، به راحتی کارها را مدیریت کنند و با مشتریان در ارتباط باشند. این فناوریها برای راحتی و سهولت کار افراد بسیار حائز اهمیت هستند.
- افزایش گزینههای شغلی: با ایجاد اقتصاد گیگ، افراد دسترسی به گسترهای از گزینههای شغلی دارن. شما میتونید توی صنایع مختلفی مثل برنامه نویسی،طراحی گرافیک، تولید محتوا، دیجیتال مارکتینگ، خدمات پیمانکاری، تحویل غذا، خدمات خودرویی، مشاوره آنلاین و غیره فعالیت کنید. این امکان وجود داره که براساس علاقه، توانمندیها و مهارتهایی که دارید شغل مناسبی رو انتخاب کنید.
- اشتغال زنان و افراد بیکار: اقتصاد گیگ میتواند به زنان و افرادی که در حال حاضر بیکار هستن، فرصت شغلی بیشتری بدهد. با توجه به انعطافپذیری شغلی و موجودیت آنلاین، افرادی که ممکنه به علت محدودیتهای خانگی، نگرانیهای خانوادگی یا عوامل دیگر قادر به کار به صورت سنتی نیستند بتونن توی اقتصاد گیگ فعالیت کنن.
اقتصاد گیگ و فریلنسری
درنظر داشته باشید که اقتصاد گیگ و فریلنسری دو مفهوم کاملا مرتبط هستن و در واقع میشه گفت که فریلنسری یکی از جوانب اقتصاد گیگ هست. اما تفاوتهایی هم بین این دو وجود داره. به طور کلی، فریلنسینگ به فعالیتی اشاره داره که توی اون فریلنسر میتونه به صورت مستقل و بدون نیاز ضروری ارتباط مستقیم با پلتفرمهای آنلاین به عنوان کارآفرین فعالیت داشته باشه. در حالی که اقتصاد گیگ بیشتر به مدلی اشاره دارد که در آن افراد حتما از طریق پلتفرمهای آنلاین به عنوان ارائه دهندگان خدمات با مشتریان در ارتباط هستن. البته همونطور که میدونید توی فریلنسری هم سایت های واسطی هستند که فرآیند ارائه و دریافت پروژه رو تسهیل میکنند ولی میشه بدون اینها هم کار کرد.
بنابراین، تناسبی بین این دو به شرح زیر است:
- استقلال شغلی: هر دو مفهوم اقتصاد گیگ و فریلنسری به افراد این امکان را میده که به صورت مستقل فعالیت کنن و کارفرمای خود باشند. آنها میتوانند تصمیمات خودشون رو بگیرن و کنترل کامل بر شغل و زمان خود داشته باشند.
- انعطافپذیری شغلی: هر دو مفهوم به افراد این امکان رو میده که به صورت انعطافپذیر و براساس نیازهای خودشون فعالیت کنن. آنها میتوانند تصمیم بگیرند که کدوم پروژه را قبول کنن، کی کار کنن و کی استراحت کنن.
- استفاده از فناوری: هر دو مفهوم از فناوری استفاده میکنند و افراد را به راحتی با مشتریان یا کارفرمایان خود متصل میکنند. از طریق پلتفرمهای آنلاین و ابزارهای دیجیتال، ارتباطات و تعاملات بین فرد و مشتری سادهتر میشود.
یکسری تفاوت ها هم بین اقتصاد گیگ و فریلنسری وجود داره که بهتره بررسی کنیم.
- طبیعت شغلی: وقتی شما فریلنسر هستید به عنوان متخصص مستقل و بدون وابستگی به سازمانی خاص، خدمات خودتون رو به مشتری های احتمالی میتونید ارائه بدید. اقتصاد گیگ به مجموعهای از فعالیتهای اقتصادی اشاره داره که بر اساس استفاده از پلتفرمهای آنلاینه،که افراد به عنوان فریلنسر یا ارائه دهندگان خدمات مستقل میتوانند به صورت موقت یا تمام وقت خدمات خودشون رو به مشتریان ارائه بدن.
- حقوق و مزایا: در فریلنسری، شخص به عنوان یک فریلنسر مستقل کار میکند و معمولاً حقوق و مزایای کارمندی مثل بیمههای اجتماعی، مرخصی و پاداشهای سالیانه نداره. در حالی که توی برخی از حالات، اقتصاد گیگ میتونه به شما امکان ارائه خدمات به شکل شغل تمام وقت و با قراردادهای دائمی را بدهد که در آن ممکن است برخی از حقوق و مزایای کارمندی برای شما فراهم شود.
بیاید با هم یه مثال از اقتصاد گیگ بزنیم که بیشتر براتون شفاف بشه.
مطمئنا با اسنپ آشنا هستید، از طریق اپلیکیشن اسنپ، مسافرا میتونن رانندگانی رو که تاکسی خودشون را به اشتراک میذارن رو پیدا کنید و خدمات حمل و نقل رو درخواست کنید.
این نمونه نشان میده که اسنپ از طریق ارائه یه پلتفرم آنلاین، افراد رو قادر میسازه تا به عنوان رانندگان حرفهای به صورت موقت و مستقل، خدمات حمل و نقل رو ارائه بدن و از این طریق درآمدزایی کنن. توی این مدل کسب و کار، اسنپ به عنوان واسطهای بین رانندگان و مسافرها عمل میکنه و با فراهم کردن زیرساخت فناوری و بازار آنلاین، این امکان رو فراهم میکنه تا افراد به صورت موقت و از راه دور خدماتشون رو ارائه بدن و به درآمد برسند. این ویژگی اسنپ رو میشه یک نمونه از اقتصاد گیگ معرفی کرد.
چندین پلتفرم آنلاین برای ارائه خدمات و فعالیت توی حوزههای مختلف وجود دارد. البته انتخاب بهترین پلتفرم کسب درآمد دلاری برای شما وابسته به نوع خدماتی است که قصد دارید ارائه بدید و شرایط خاص شغلی شماست. در هر صورت، در زیر چندین پلتفرم محبوب اقتصاد گیگ برای کسب درآمد دلاری رو معرفی میکنیم:
- Upwork: این پلتفرم یکی از بزرگترین و معروفترین پلتفرمهای فریلنسینگ بین المللی هست. توی آپورک میتونید توی زمینههایی مثل برنامهنویسی، طراحی وب، بازاریابی دیجیتال، نوشتن محتوا و غیره فعالیت کنید.
- Freelancer: این پلتفرم هم از معروفترین سایت های فریلنسینگ خارجی برای درآمد دلاری هست و فرصتهای زیادی توی حوزه های مختلف مثل ترجمه، طراحی گرافیک، تدوین ویدئو، توسعه نرمافزار و … فراهم میکنه.
- Fiverr: فایور برای ارائه خدمات با قیمت پایین و پروژههای کوچک شهرت داره. توی Fiverr میتوانید در زمینههایی مثل طراحی لوگو، نوشتن مقاله، ویرایش تصاویر،برنامه نویسی و سایر خدمات فعالیت کنید.
- Toptal: سایت Toptal به خاطر متخصص های فنی و توسعه دهندهای نرمافزارش که خیلی حرفه ای هستن شهرت پیدا کرده.به قول خودش فقط ۳ درصد برتر میتونن توی Toptal ثبت نام کنن و به ارائه خدماتشون بپردازن.
- Guru: این پلتفرم هم مثل بقیه سایت های محبوب دیگه برای فریلنسرها، فرصتهایی توی زمینههای مثل طراحی، توسعه وب، بازاریابی و مهندسی معکوس فراهم میکنه.
حواستون باشه که هر کدام از این پلتفرمها ویژگیها، قوانین و سیاستهای خاص خودشون رو دارند. بنابراین، قبل از ثبت نام و شروع به کار در یکی از این پلتفرمها، توصیه میشود قوانین و شرایطشون رو به دقت بررسی کنید و با توجه به نیازها و مهارتهای خودتون، بهترین سایت های فریلنسری دلاری رو انتخاب کنید.
توی اقتصاد گیگ چالشها و مسائلی هم وجود داره، بیاید با بعضی از چالشهای اصلی اقتصاد گیگ اشاره کنیم:
- عدم اطمینان از درآمد: خیلی از فریلنسرها و افراد فعال، با عدم ثبات درآمدی و عدم اطمینان مالی دست و پنجه نرم میکنن،گاهی وقتا ممکنه با مشکلاتی مثل پیدا نکردن پروژههای جدید یا افت تقاضا مواجه بشن که درنهایت باعث کاهش درآمدشون میشه.
- رقابت فزاینده: با رشد روز افزون اقتصاد گیگ، رقابت بین فریلنسرها و ارائه دهندگان خدمات افزایش پیدا کرده. این رقابت فزاینده میتونه به معنای کاهش قیمتها، مزاحمت در بازاریابی خدمات و تقسیم تقاضا باشه و برای برخی از افراد میتواند چالشهایی را ایجاد کند.
- نداشتن حقوق و مزایای کارمندی: در اقتصاد گیگ، فریلنسرها بعنوان کارآفرینان مستقل فعالیت میکنند و حقوق و مزایایی که کارمندان دارند مثل بیمههای اجتماعی، مرخصی و پاداشهای سالیانه رو ندارند. این مسئله میتونه تاثیر منفی بر تضمین امنیت مالی و پشتیبانی اجتماعی افراد در اقتصاد گیگ داشته باشه.
- مدیریت زمان و تعادل کار-زندگی: به عنوان یک فریلنسر، ممکنه که شما برای جذب مشتری بیشتر و کسب درآمد بیشتر درگیر انجام پروژه ها و کارهای بیشتر بشید. این موضوع میتونه منجر به نقض تعادل کار-زندگی بشه. مدیریت زمان و حفظ تعادل کار و زندگی شخصی از چالشهای مهم توی اقتصاد گیگ هست.
این تنها برخی از چالشهایی هستند که در اقتصاد گیگ وجود دارند. با این حال، با برنامهریزی، مدیریت منابع و توانمندیهای لازم، خیلی از این چالشها قابل مدیریت و غلبه بر اونهاست.
توی این مقاله سعی کردیم به اقتصاد گیگ توجه کنیم و با بررسی کردنش از جوانب مختلف کمکتون کنیم که این مفهوم رو بهتر باهاش آشنا بشید.